Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 – 27/2/2025), chúng ta cùng nhìn lại chặng đường lịch sử của nền y học cổ truyền Việt Nam và tôn vinh những đóng góp to lớn của Đại danh y Tuệ Tĩnh - người đặt nền móng cho nền y học dân tộc. Y học cổ truyền Việt Nam có lịch sử lâu đời, gắn liền với truyền thống dựng nước và giữ nước. Từ thời kỳ sơ khai, cha ông ta đã biết sử dụng thảo dược, châm cứu, xoa bóp, và các phương pháp chữa bệnh dân gian để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Trải qua nhiều thế kỷ, nền y học này không ngừng phát triển, tiếp thu tinh hoa từ y học phương Đông nhưng vẫn giữ vững bản sắc truyền thống.
Trong suốt chiều dài lịch sử, có nhiều danh y kiệt xuất đã xuất hiện, đóng góp quan trọng vào việc nghiên cứu, chẩn trị và phổ biến kiến thức y học cho nhân dân. Tuy nhiên, bậc thầy vĩ đại nhất của y học cổ truyền Việt Nam chính là Đại danh y Tuệ Tĩnh - ông được người đời tôn kính và đặt tên là “Ông thánh thuốc Nam”.
Bức ảnh tri ân gây xúc động của sinh viên Học viện Y - Dược học cổ truyền Việt Nam trong ngày lễ nhận bằng tốt nghiệp năm 2024
Đại Y Thiền Sư Tuệ Tĩnh (1330 – 1400?) tên thật là Nguyễn Bá Tĩnh, sinh ra vào thời nhà Trần, trong một giai đoạn đất nước thịnh trị với sự phát triển rực rỡ của văn hóa và y học. Ngay từ nhỏ, ông đã có tư chất thông minh, chăm chỉ học hành, đặc biệt quan tâm đến y thuật. Ôngtừng đỗ Tiến sĩ nhưng không ra làm quan mà quyết tâm đi tu, lấy hiệu là Tuệ Tĩnh. Ông đã dành trọn cuộc đời nghiên cứu và phát triển nền y học nước nhà. đã sưu tầm, nghiên cứu hàng trăm loại dược liệu quý từ thiên nhiên Việt Nam, biên soạn nên hai bộ sách nổi tiếng: “Nam dược thần hiệu” và “Hồng nghĩa giác tư y thư”. Những tác phẩm này không chỉ tổng hợp kiến thức về dược liệu, phương pháp chữa bệnh mà còn thể hiện tư tưởng độc lập, tự chủ của nền y học nước nhà. Với quan niệm "Nam dược trị Nam nhân", trong “Hồng nghĩa Giác tư y thư” ông viết: “Thiên thư riêng định cõi Nam Thổ sản khác nhiều xứ Bắc…”. Bên cạnh một người thầy thuốc tận tâm, hành nghề cứu chữa bệnh cho nhân dân; Ông còn xây dựng nhiều chùa, lập các vườn thuốc để phổ biến kiến thức y học rộng rãi trong cộng đồng.
Ảnh chụp tại khu di tích đền Xưa – Cẩm Giàng – Hải Dương (T2.2024)
Dù đã qua nhiều thế kỷ, những tư tưởng, cống hiến của Đại Y Thiền sư vẫn còn nguyên giá trị đối với nền Y học Việt Nam. Việc phát triển các bài thuốc nam, nghiên cứu y dược bản địa để vận dụng khám chữa bệnh, phòng bệnh chính là sự tiếp nối tinh thần “Thuốc Nam Việt chữa người Nam Việt” của ông. Trong kỷ nguyên vươn mình của đất nước và hội nhập toàn cầu, song song với việc bảo tồn và phát huy tinh hoa y học cổ truyền, mỗi cán bộ, nhân viên ngành Y tế cần nhận thức sâu sắc về vai trò của sự kết hợp giữa YHCT và YHHĐ; đồng thời đẩy mạnh sáng tạo, đổi mới để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe trong thời đại hiện nay.
Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam, chúng ta không chỉ tri ân các thầy thuốc đang ngày đêm cống hiến vì sức khỏe nhân dân mà còn ghi nhớ công lao của những bậc tiền nhân, đặc biệt là Đại Y Thiền Sư Tuệ Tĩnh - người đã đặt nền móng vững chắc cho Y Dược học cổ truyền Việt Nam.
Bức ảnh Lễ ra quân “Mùa hè xanh” của Đội sinh viên tình nguyện Học viện Y – Dược học cổ truyền Việt Nam bên khuôn viên tượng đài Đại Y Thiền sư Tuệ Tĩnh.
T/h:Ths.Bs. Nguyễn Phạm Thu Mây; Ảnh: TL