1- Thành phần:
Sài hồ : 8– 12g
Đại hoàng : 4– 8g
Chế bán hạ : 8– 12g
Sinh khương :12 – 16g
Hoàng cầm : 8-12g
Chỉ thực (Chích) :8 – 12g
Bạch thược :8 -12g
Đại táo:2 –4 quả
2- Cách dùng:
Sắc nước uống
3- Tác dụng:
Hòa giải thiếu dương, tả hạ nhiệt kết
4- Giả ithích bài thuốc:
Bài thuốc này là do bài Tiểu sài hồ thang bỏ Nhân sâm, Cam thảo, gia Đại hoàng, Chỉ thực, Bạch thược. Trong bài thuốc2 vị Sài hồ, Đại hoàng có tác dụng hòa giải thiếu dương, tả nhiệt dương minh kinh đều là chủ dược, Hoàng cầm giúp Sài hồ hòa giải thiếu dương, Chỉ thực cùng Đại hoàng thanh tán kết nhiệt ở dương minh, Bán hạ, Sinh khương giáng nghịch chỉ ẩu, hợp với Đại hoàng, Chỉ thực tăng thêm tác dụng giáng vị khí chỉ ẩu, Bạch thược hợp Đại hoàng, Chỉ thực hòa trung trị phúc thống, Đại táo điều hòa các vị thuốc
5- Ứng dụng lâm sàng:
Bài thuốc chủ trị chứng thiếu dương và dương minh đồng bệnh có các triệu chứng hàn nhiệt vãng lai, ngực sườn đầy tức,nôn khó cầm, bụng trên đầy đau, đại tiện táo bón hoặc nhiệt kết hạ lợi, rêu lưỡi vàng, mạch “huyền” có lực, thuộc chứng thực nhiệt. Trường hợp táo bón có sẵn nhiệt thịnh phiền táo, mồm khát, lưỡi khô, mặt đỏ, mạch “hồng” “thực” gia thêm Mang tiêu, để tả nhiệt thông tiện. Trường hợp bụng trên đau đầy gia Qua lâu bìđể thanh nhiệt hành khí. Trường hợp nói sảng sốt cao gia Hoàng liên, Sơn chi tử để thanh tả tâm vị nhiệt. Trường hợp hoàng đản (vàng da) gia Nhân trần cao,Hoàng bá để thanh trừ thấp nhiệt. Trường hợp nôn nhiều gia Tả kim hoàn, Trúc nhự để thanh nhiệt chỉ ẩu. Bài thuốc không được dùng nếu không có hội chứng lý thực nhiệt tích trệ
Phụ phương:
1- Phức phương đại Sài hồ thang (Kinh nghiệm phương) gồm có Sài hồ 12g, Hoàng cầm 12g, Chỉ thực 8g, Xuyên luyện tử12g, Diên hồ sách 12g, Bạch thược 12g, Đại hoàng 12g, Mộc hương 8g, Bồ công anh20g, Sinh cam thảo 8g. Sắc nước uống. Có tác dụng hòa giải biểu lý thanh tả nhiệt kết trị chứng đau bụng trên hoặc đau bụng dưới bên phải, sôi bụng táo bón, sốt mạch “sát” rêu lưỡi vàng
2- Thanh tụy thang (Tân biên trung y học khái yếu) gồm có Sài hồ 20g, Bạch thược 20g, Mộc hương 12g, Diên hồ sách 12g,Hoàng cầm 12g, Hồ hoàng liên 12g, Đại hoàng 20g, Mang tiêu 12g. Sắc nước uống.Tác dụng thanh nhiệt tả thực, sơ can lý khí, chỉ thống, trị chứng Can khí uất trệ tỳ vị uất nhiệt, thường gặp trong chứng viêm tụy cấp
BBT Website- st