Theo thống kê tại Viện chấn thương chỉnh hình Bệnh viện hữu nghị Việt Đức, số lượng bệnh nhân đến khám về chấn thương chỉnh hình và các bệnh lý cơ xương khớp, mỗi ngày chúng tôi tiếp nhận từ 350 - 400 bệnh nhân, nếu kể cả các bệnh lý cột sống, mỗi ngày chúng tôi khám cho khoảng 500 -600 bệnh nhân mỗi ngày, con số này tăng theo từng năm. Lý giải sự tăng rất nhiều nguyên nhân: mặt bệnh đa dạng hơn, tuổi thọ tăng cao, ý thức của người dân về chăm sóc sức khỏe tăng cao, trình độ kỹ thuật chuyên môn của thầy thuốc Việt Nam tăng cao, bắt kịp với khu vực và thế giới. Số lượng bệnh nhân đến với chúng tôi vẫn tăng đều.

Các nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, cách đây 20 năm, bệnh nhân đến với chúng tôi chủ yếu do chấn thương do tai nạn như chấn , đến nay mô hình bệnh tật đã thay đổi, ngoài các bệnh lý chấn thương, trật khớp, tai nạn giao thông..., các bệnh lý không do nguyên nhân chấn thương rất nhiều, chiếm tỷ lệ từ 40 -50% , ví dụ những bệnh lý thoái hóa khớp, bệnh lý do hậu quả của chấn thương thể thao như đứt dây chằng, chấn thương khớp vai , chấn thương vùng cổ chân,  hoặc các bệnh lý mạn tính khác như hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi, thoái hóa khớp gối....

Lứa tuổi mắc rất đa dạng, từ người cao tuổi, đến trung niên và cả các cháu thiếu nhi. Do tuổi thọ của chúng ta đang tăng lên, bệnh nhân đến với chúng tôi có những người 80-90, thậm chí 100, 105 tuổi cũng đến phẫu thuật tại Bệnh viện Việt Đức.

Hiện nay các bệnh lý về khớp đông y đều có thể điều trị nhưng các bệnh lý về khớp thì tây y được lựa chọn để điều trị nhiều hơn y học cổ truyền. Các bệnh về khớp thuộc bệnh không lây nhiễm, mạn tính của khớp: viêm khớp dạng thấp, thoái hóa khớp, gút... y học cổ truyền có thể điều trị rất hiệu quả. Đây là bệnh lý cần điều trị dài ngày, vừa yêu cầu khỏi bệnh vừa yêu cầu phục hồi chức năng. Người bệnh có thể yên tâm lựa chọn phương pháp y học cổ truyền vì có hiệu quả và giúp người bệnh có một cơ thể khỏe mạnh.

Trong y học cổ truyền có nhiều phương pháp điều trị bệnh khớp như ngoài thuốc ra còn xoa bóp bấm huyệt, châm cứu, hoặc ngâm dược liệu hoặc cao dán trực tiếp. Các phương pháp này đều có hiệu quả và được sử dụng hiệu quả

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung:  Trong quan điểm tây y có nhiều phương pháp giống đông y. Thông thường chỉ định  phẫu thuật khi các phương pháp khác không đáp ứng được hoặc không triệt để bệnh. Trước đó áp dụng nội khoa nhiều thuốc phối hợp hoặc các phương pháp vật lý trị liệu như xoa bóp, matxa cơ, hồng ngoại, điện phân, các bài tập. Đối với bệnh nhân cột sống thì có thể kéo giãn cột sống hoặc bệnh nhân sau chấn thương thì hạn chế vận động các khớp thì có thể tập luyện để các khớp mềm ra lấy lại chức năng. Đối với các trường hợp mà không thể điều trị  hoặc điều trị không hiệu quả thì mới chỉ định phẫu thuật. VD: Như sau thay khớp háng do gãy cổ xương đùi trên bệnh nhân loãng xương sẽ giải quyết phần cấp cứu còn sau đó vẫn phải tiếp tục điều trị các thuốc về loãng xương, bổ sung canxi.

Để vận hành khớp có ít nhất 2 diện xương với nhau, ví dụ như khớp gối có xương đùi, xương chày và xương bánh chè, xung quanh còn có hệ thống bao khớp, gân, cơ, dây chằng, bao hoạt dịch... nếu một trong những yếu tố đó bị ảnh hưởng cũng làm người bệnh đau. Cũng có thể sau chấn thương, gẫy xương cũng gây đau, rạn xương sau chấn thương cũng làm người bệnh đau, sau những cú ngã sai tư thế gây chảy máu trong khớp cũng gây đau, những người thừa cân béo phì hay người bị bệnh gút, nồng độ axít uric cao, những tinh thể urat lắng đọng trong khớp, hay sau một bữa ăn thịnh soạn, người bệnh bị kích ứng viêm bao khớp, lúc đó đau mới đi khám thì biết mình có vấn đề về khớp. Thậm chí người  ngồi xổm lâu, tạo sức ép lên khớp gối lớn hoặc  trẻ em sau 1 lần viêm họng đi khám mới biết mình bị viêm khớp gối. Mặt bệnh rất đa dạng, triệu chứng đặc thù riêng cho từng loại bệnh khác nhau. Lời khuyên của chúng tôi là khi nghi ngờ bệnh nhân cần đi khám ở các cơ sở chuyên khoa để các bác sĩ có những chẩn đoán và chỉ định chính xác nhất mới phát hiện sớm được bệnh.

Trong chấn thương của thể thao, khi một người bệnh có chấn thương về khớp thì phải xác định là chấn thương gì như: chấn thương đầu gối hay bánh chè, dây chằng... Khi xác định chấn thương thì cần lựa chọn phương pháp điều trị, khi phẫu thuật xong rồi thì đến giai đoạn phục hồi thì trong đông y tham gia điều trị phục hồi rất rõ ràng và hiệu quả. VD như sưng nề, ứ huyết trong quá trình phẫu thuật, hỗ trợ giúp chức năng sớm phục hồi thì y học cổ truyền có những bài thuốc tốt.

Khi chấn thương thì cần xem đó là vấn đề khoa học cần các bác sĩ chuyên khoa, phải xác định rõ là chấn thương gì. Khi chấn thương cơ cũng phải xác định cụ thể, nếu đứt cơ thì phải phẫu thuật nối lại.

Một số người dân có thói quen không phù hợp với khớp vì khớp có tầm hoạt động nhất định. Nếu vượt quá ngưỡng tầm hoạt động của nó thì sẽ gây hậu quả VD: thói quen bẻ tay, ngón tay, cổ tay, cổ đó là những cái không nên làm vì không hạn chế được tầm của nó. VD như động tác bẻ cổ rất nguy hiểm. VD như khớp gối nếu như ngồi xếp bằng thì khớp gối chịu tải. Với cột sống phải ngồi đúng tư thế, không mang vác nặng. Phụ nữ nếu đi giày cao ngót mà đi đường dài thì không tốt cho cột sống...

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung:  Các cháu học sinh khi ngồi học mà chiều cao ghế, bàn không phù hợp có thể gây chấn thương cột sống. Cũng cái bàn đó từ lớp 1 đến lớp 6 mà không thay bàn thì ảnh hưởng cột sống hoặc tư thế ngồi không đúng cũng gây gù vẹo cột sống. Hoặc nhân viên văn phòng ngồi một tư thế không vận động cũng ảnh hưởng đến cột sống. Hoặc người cao tuổi hay ngồi xổm lâu ngày cũng ảnh hưởng không tốt đến cột sống.

Để điều trị bệnh khớp thì nên phối hợp tây y và đông y. Trong trường hợp mang tính cấp tính, cần phẫu thuật thì tây y còn sau đó có thể dùng đông y.

Quan điểm của tôi nên phối hợp. Trong những trường hợp cấp tính, cần phải can thiệp bằng phẫu thuật thì theo tây y, sau đó có thể phối hợp đông y và tây y.

TS Đậu Xuân Cảnh: Tôi hoàn toàn đồng ý với PGS Khánh. Đối với bệnh khớp nên phối hợp tây y để chẩn đoán chính xác là bị khớp ở mức độ nào. Khi bị khớp, có nhiều phương pháp và nhiều kỹ thuật để điều trị, nên lựa chọn cái nào trước, cái nào sau, có những bệnh cần phải phẫu thuật bắt buộc phải phẫu thuật trước, sau đó và đến giai đoạn phục hồi có thể áp dụng đông y kết hợp tây y . Phương pháp kết hợp cả y học cổ truyền và y học hiện đại bao giờ cũng đem lại hiệu quả điều trị cho người bệnh.

Bệnh cơ xương khớp hiện nay rất phổ biến. Về dinh dưỡng, chế độ ăn tốt cho tất cả mọi người thì đều tốt cho xương khớp cả.

Mỗi bệnh có chế độ ăn khác nhau. Người thừa cân béo phì thường bị xương khớp, bệnh gout; người gầy thiếu dinh dưỡng dễ bị loãng xương, viêm đa khớp dạng thấp. Tùy dinh dưỡng, tùy bệnh từng người mà có chế độ dinh dưỡng riêng.

Nói chung là nên áp dụng chế độ dinh dưỡng cân bằng. Kể cả bệnh khớp, giống người bình thường không nên ăn quá mặn, hạn chế axit béo chưa no, giảm đường, hạn chế thực phẩm ăn nhanh thiếu khoáng chất. Vai trò của vitamin A, vitamin D kháng viêm giảm đau khớp. Nên ăn cá giàu omega 3, omega 6. Ăn quá nhiều axit béo dễ gây viêm,...

Về mùa lạnh, người bệnh xương khớp có cảm giác đau nhiều hơn, thay đổi thời tiết ảnh hưởng nhiều tới bệnh khớp, nhất là người cơ địa dị ứng. Mùa lạnh không cẩn thận, ăn thực phẩm không đảm bảo ảnh hưởng tới sức khỏe. Khi vận động, ngâm nước ấm cảm giác dễ chịu hơn, máu lưu thông tới khớp, giảm đau khớp, chúng ta cảm thấy dễ chịu hơn.

Nhìn chung người bệnh khớp nên áp dụng chế độ ăn cân bằng, không quá nhiều chất đạm. Nếu ăn nhiều đường gây thừa cân béo phì, gây thoái hóa khớp. Chế độ ăn nên giàu vitamin và khoáng chất, đạm động vật vừa phải. Nên ăn thực phẩm nguyên hat, giàu đậu đỗ, vitamin A, E, C chống oxy hóa, .... Chế độ ăn giàu vitamin khoáng chất tốt cho sức khỏe nói chung, trong đó có sức khỏe xương khớp.

Nếu có triệu chứng như vậy cần đến cơ sở y tế để có chẩn đoán chính xác xem bạn đang bị viêm đa khớp, viêm khớp dạng thấp hay thoái hóa khớp vì buổi sáng mà cứng khớp thì triệu chứng này là của người viêm khớp dạng thấp nhiều hơn là thoái hóa khớp, bạn cần lưu ý điều này. Viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp là hai phương pháp điều trị khác nhau. Bạn trên 50 tuổi thì thoái hóa sinh là đương nhiên có. Bạn nên đến cơ sở y tế nên xác định rõ.  Viêm khớp dạng thấp và thoái hóa khớp thì đông y đều có phương pháp điều trị. Bạn có thể đến các cơ sở y học cổ truyền trong cả nước để điều trị.

Thoát vị đĩa đệm là bệnh phức tạp, khi người bệnh bị thoát vị đĩa đệm thì phải xem phải điều trị phẫu thuật hay điều trị bảo tồn. Nếu quá ngưỡng gây liệt, gây đau thì phải điều trị bằng phương pháp phẫu thuật nếu không đau quá mức, bị liệt thì có thể điều trị bằng y học cổ truyền. Y học cổ truyền điều trị theo hướng phục hồi mang lại hiệu quả tốt. Có người bị đau tại chỗ, có người bị đau lan tỏa. Có người có biểu hiện lâm sàng là đau thần kinh tọa, Nếu không có chỉ định phẫu thuật thì điều trị bảo tồn, vật lý trị liệu.

Trong bệnh về xương khớp, thực phẩm phải kiêng chúng ta cũng không cần kiêng tuyệt đối. Đối với bệnh gout, cần kiêng thực phẩm giàu đạm. Người béo phì kiêng chất béo và đường,...

Nên kiêng thức ăn không tốt cho sức khỏe như thức ăn mặn, fast food, nhiều đường, nước ngọt có gas, chất béo chuyển hóa,...

Tùy loại bệnh khác nhau thì chế độ dinh dưỡng có thể khác nhau nhưng nhìn chung nên áp dụng chế độ ăn cân bằng, đảm bảo dinh dưỡng, giàu vitamin và khoáng chất, hạn chế chất béo, chất đạm, đồ ngọt,...

Nghe triệu chứng của bác tôi nghĩ bác bị hội chứng hẹp khoang dưới mỏm cùng vai, bản chất là một dạng thoái hóa của vùng khớp vai, do phì đại mỏm cùng vai làm hạn chế động tác dạng xương cánh tay so với xương bả vai. Lâu ngày dần các khối cơ chóp xoay sẽ bị ma sát, tiếp xúc vào mỏm cùng vai, người bệnh khi nâng xương cánh tay lên sẽ đau. Tôi khuyên bác nên đi chụp lại phim X quang khớp vai, nếu cần thiết phải chụp cộng hưởng từ để đánh giá mức độ viêm, rách, tổn thương khối cơ chóp xoay để điều trị cho bạn . Nếu nhẹ có thể dùng thuốc kết hợp với vật lý trị liệu, nặng thì cần phẫu thuật nội soi khớp vai, bác sĩ sẽ tạo hình lại, làm sạch, lấy bỏ tổ chức thoái hóa giúp người bệnh hết đau, cải thiện chức năng vận động của khớp vai.

Việc lấy hạt đu đủ đắp lên để tiêu gai đốt sống cổ thì đây là một phương pháp  không đúng, không khoa học. Bạn không nên dùng. Để tiêu gai này không bác sĩ nào điều trị tiêu gai cả vì bản chất gai này là hình ảnh của thoái hóa đốt sống gây nên. Điều trị để cơ thể thích nghi gai này chứ không phải để mất gai này. Khi thoái hóa cột sống cổ thì có biểu hiện như đặc xương, lớp sụn cứng lại gọi là xương hóa sụn gây đau nhiều, gai xương là bất thường là điều kiện gây đau bất thường cho bệnh nhân. Gai này không phải điều trị bằng hạt đu đủ là được. Bạn không nên dùng. Y học cổ truyền có thể điều trị tốt cho bạn như xoa bóp, châm cứu, thuốc xoa bóp tại chỗ hoặc uống.

Đối với bệnh nhân đã hơn 70 tuổi, lại có viêm đa khớp dạng thấp, bệnh càng ngày tăng lên. Đối với chế độ dinh dưỡng, nếu không thừa cân béo phì, vẫn có thể có chế độ ăn bình thường. 

Mẹ bạn tăng cholesterol thì phải áp dụng ăn kiêng, kiêng nội tạng động vật. Đối với người già nên kiêng cholesterol. Nên ăn thực phẩm có nguồn gốc thực vật, axit béo giàu omega-3, omega-6, nên kiêng chất béo động vật vì nó gây đau. Nên ăn chế độ ăn giàu ngũ cốc nguyên hạt. Nên kiêng đường, chất béo,...

Nên ăn nhiều rau hoa quả tốt cho sức khỏe người già nói chung và tốt cho xương khớp nói riêng.

Thoái hóa khớp gối nếu điều trị bằng y học cổ truyền thì có thể điều trị hiệu quả cho bạn nên bạn có thể các cơ sở y học cổ truyền để điều trị như Học viện y học cổ truyền như bệnh viện Tuệ Tĩnh. Có thể điều trị phương pháp dùng các thuốc y học cổ truyền. Hiệu quả như giảm đau tối đa, có thể đi lại bình thường, các chức năng khớp gối trở lại bình thường. Điều trị bằng y học cổ truyền thì chúng tôi điều trị không có các tác dụng phụ bạn có thể yên tâm và tính tái phát rất ít, nếu có tái phát thì thời gian tái phát lâu và mức đột tái phát nhẹ.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung: Trường hợp của bác chưa đến mức độ 4.Tây y chia làm 4 mức độ, độ 1, độ 2 thì có thể điều trị bằng phương pháp không phẫu thuật và có thể dùng thuốc, tiêm chất nhờn giống như dịch nhờn của khớp. Có thể tiêm huyết tương giàu tiểu cầu. Có thể tiêm tế bào gốc vào khớp gối cũng có hiệu quả. Nếu ở mức độ 3 thì có thể cân nhắc phẫu thuật nội soi khớp gối. Vì  thoái hóa khớp gối có thể để lại dị vật trong khớp, phẫu thuật nội soi lấy bỏ đi, phần thoái, bao khớp viêm  có thể bỏ đi, sụn trên rác, thoái hóa trong khớp có thể  tạo hình lại v.v. Cộng với bơm rửa khớp gối lấy bỏ dịch viêm thì người bệnh đỡ đau nhiều. Nếu ở giai đoạn 4 thì cần chỉ định thay khớp gối.

Con của bạn 12 tuổi, đây là tuổi tiền dậy thì và dậy thì ở các cháu gái. Một số bé gái đã dậy thì rồi, các bé trai thì ở giai đoạn tiền dậy thì

Giai đoạn phát triển trẻ có các mốc quan trọng: bào thai, sơ sinh,...., dậy thì. Ở giai đoạn dậy thì, nhu cầu canxi và khoáng chất rất cao. Một số cháu còn đau xương khớp ở giai đoạn này. Bệnh thấp tim bây giờ thấp hơn rất nhiều so với trước kia. Ví dụ một số cháu bé bắt bố mẹ bóp chân vào ban đêm bởi đau xương khớp. Nên chọn thực phẩm giàu canxi như sữa và chế phẩm của sữa, sữa không đường, phô mai. Nên ăn tôm cua cá, dạng nhỏ ăn được cả xương. Ăn cua đồng giàu canxi, bởi nó ở phần xương, vỏ, thịt có canxi nhưng không cao. Rau xanh như cải bó xôi, ... Tuy nhiên, canxi ở rau hấp thụ không tốt bằng canxi ở sữa hay hải sản. Nên bổ sung cả vitamin D, vitamin K để canxi được hấp thu, vận chuyển đến xương. Sau khi điều trị như vậy, tình trạng đau xương giảm.

Chế độ ăn cho bệnh mạn tính, đặc biệt bệnh gout. Hội chứng rối loạn chuyển hóa có người cả bệnh gout, tiểu đường, cao huyết áp,... Nếu chế độ ăn giảm gout thì giảm xương khớp, vì do lắng đọng tinh thể axit uric. Chế độ ăn giảm chất đạm, hạn chế rượu bia tốt cho bệnh gout thì đương nhiên bệnh xương khớp giảm. Bệnh tiểu đường giảm chất đường, chất béo,... cũng giảm bệnh xương khớp. Có người tiểu đường ăn kiêng quá mức làm cơ thể suy kiệt. Tùy theo thể trạng mà ăn kiêng. Nếu người không béo, không cần ăn kiêng quá ngặt nghèo. Ăn đủ chất đạm, nhưng bệnh gout phải kiêng nhiều hơn. Người tiểu đường thì không cần kiêng chất đạm. Cần ăn đủ vitamin, khoáng chất để sức khỏe tốt. Bác nên đến khám bác sĩ dinh dưỡng để có thực đơn cụ thể, dựa theo xét nghiệm bệnh của bác. Hai bệnh này chắc chắn phải ăn kiêng, và chế độ ăn sẽ giúp giảm nhẹ 2 bệnh này. 

Đây là thói quen thường gặp ở rất nhiều người, mọi người cảm thấy dễ chịu khi bẻ tay. Thực ra về mặt vận động của khớp, bẻ tay là không khoa học, khi bẻ tay, diện khớp liên tục bị trượt lên nhau, hệ thống dây chằng bên liên tục bị giãn,  tiếng kêu đó là do dây chằng giãn gây ra kêu. Đặc biệt đối với những cháu nhỏ rất hại, làm biến dạng khớp, nhất là những khớp nhỏ ở ngón tay, làm phì đại các đầu xương gây mất thẩm mỹ, về lâu dài làm giãn hệ thống dây chằng bên và bao khớp xung quanh, đây là những yếu tố nguy cơ mà khi có tuổi, người bệnh sẽ bị lắng đọng, tích tụ chất chuyển hóa như axít uric ở đó sẽ dẫn tới bệnh khớp.

Nếu mỏi có thể lấy tay day nhẹ ở quanh khớp, nên hạn chế các động tác bẻ khớp.

TS Đậu Xuân Cảnh: Cần hiểu bản chất tiếng kêu, bạn đừng bắt dây chằng của bạn hoạt động quá mức làm giãn ra quá mức, nếu lặp đi lặp lại sẽ ảnh hưởng. Các hoạt động không đúng chức năng và quá mức của dây chằng sẽ ảnh hưởng tới dây chằng và khớp . Để tránh mệt mỏi bạn có thể xoa bóp xung quanh để cho dễ chịu hơn.

Rất nhiều người chúng ta truyền nhau, bị xương khớp không được ăn cà muối. Hiện tại, tôi chưa thấy tài liệu nào có mối liên quan bị xương khớp do ăn cà muối. Tuy nhiên, có liên quan đây thì có lẽ tất cả các món ăn muối mặn quá đều không tốt cho sức khỏe xương khớp, vì nó làm tăng đào thải canxi. Canxi 99% ở trong tủy xương, nó làm tăng đào thải canxi thì không tốt cho sức khỏe và xương khớp. Chưa kể, khi cà muối còn sống còn chứa chất độc hại gây ung thư. 

Tuy nhiên, không có tài liệu nào chính thức nói cà gây bệnh xương khớp. Tuổi cao nên hạn chế ăn muối mặn. Nếu trong bữa ăn, ăn dăm ba quả cà thì không hề gì, nhưng không nên ăn nhiều như có một số người do thói quen mà ăn tới cả bát cà muối thì không nên chút nào. 

Bạn ở tuổi 40 và là nhân viên văn phòng thì độ di chuyển giảm đi và khi độ di chuyển giảm đi thì  khí huyết không lưu thông thì nó lắng đọng đầu tiên gây ra sự mệt mỏi. Bạn ở mức độ mệt mỏi nhiều hơn là bệnh lý. Tuổi 40 là tuổi bắt đầu xuất hiện thoái hóa (bản chất già hóa tự nhiên) để ngăn cản thì chúng ta phải luyện tập, vận động, dinh dưỡng để chức năng các bộ phận duy trì. Bạn cần xác định xem mệt mỏi do đâu, do khớp hay do đâu. Khi bạn làm máy tính, đọc tài liệu, ngồi thì hoạt động chân tay giảm đi. Khi bạn ngồi thì mức độ tỳ đè thì độ lưu thông máu kém đi. Vận động thì cơ sẽ cung cấp năng lượng cho bạn hoạt động. Tôi nghĩ bạn chưa có bệnh lý cụ thể nào và nên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Với thông tin ít bạn đưa như vậy thì chưa phải bệnh lý và bạn nên vận động.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung: Nếu ngồi lâu ít vận động, ngồi lâu một tư thế thì cơ sau lưng cạnh cột sống làm việc liên tục không nghỉ gây tình trạng căng cơ liên tục gây triệu chứng đau liên tục. Không nhất thiết bệnh lý cụ thể như thoát vị đĩa đệm, hẹp ống sống thì mới có triệu chứng như vậy. Người làm việc văn phòng nên có những vận động để cột sống làm việc để cơ giảm tải.

ThS. Lê Thị Hải bổ sung: Tuổi 40 thì bạn cần có chế độ kiêng khem một chút không như lúc còn trẻ. Bạn cần xem lại tình trạng dinh dưỡng của mình, bạn thuộc diện gầy hay béo nếu bạn béo phì thì bạn cần kiêng khem để có cân nặng chuẩn. Béo phì là nguyên nhân hàng đầu gây tình trạng thoái hóa khớp do cân nặng. Ở tuổi bạn, nếu là nam giới cần hạn chế rượu bia. Chế độ ăn cân bằng là tốt, ăn đầy đủ ăn không quá nhiều, không ăn nhiều chất đạm gây ảnh hưởng làm tăng bệnh gút. Bạn cần tăng cường ăn nhiều rau quả, rau xanh giàu vitamin, khoáng chất. Các vitamin, khoáng chất là chất chống oxy hóa tốt. Đồng thời phòng ngừa bệnh sau này liên quan đến dinh dưỡng.

Khi chúng ta nói đến vôi hóa cột sống, thường nghĩ rằng do thừa canxi, nhưng không phải. Đấy không phải là do thừa canxi. Có những người kiêng không bao giờ ăn thủy hải sản, kiêng sữa. Đó là quan niệm không đúng. Trường hợp phải kiêng chỉ do bệnh gout. Người bị gout cần kiêng thực phẩm giàu đạm. Canxi lại tập trung vào phần vỏ và phần xương, nên không phải do ăn thịt thủy hải sản mà đã bổ xương đâu ạ. 

Mẹ bạn bị viêm khớp dạng thấp thì bản chất là bệnh lý miễn dịch mà bao hoạt dịch là một trong những vị trí tổn thương của khớp. Các khớp dính lại và tầm hoạt động của khớp bị ảnh hưởng nếu không được phục hồi chức năng sớm thì các hoạt động của  khớp bị hạn chế có thể gây ra biến chứng teo cơ lệch trục. Khi đã bị biến chứng teo cơ lệch trục thì  chức năng bị giảm nghiêm trọng. Trên thế giới chưa có phương pháp nào khỏi 100% tuy nhiên có thể điều trị hạn chế tối đa tình trạng đau của người bệnh kết hợp với phục hồi chức năng để khớp của bạn không bị ảnh hưởng. Về y học cổ truyền có thể điều trị bệnh này hiệu quả. Bạn có thể liên hệ để được điều trị có thể bằng thuốc, xoa bóp, châm cứu hoặc vật lý trị liệu để mẹ bạn không bị tàn phế.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung:  Nếu tình trạng khớp ở mức độ nặng như hẹp khe khớp biểu hiện là mòn sụn khớp, mòn nhiều sẽ gây ra lệch trục người bệnh đi lại khó khăn. Khi bị mòn sụn đó trơ phần sụn trắng chỉ còn xương cứng ở dưới. Khi vận động hai phần xương đi lại cọ nhau rất đau. Nếu mòn nhiều, biến dạng nặng hẹp khe khớp, điển hình một cái biến dạng do viêm khớp dạng thấp thì cũng phải cân nhắc chỉ định phẫu thuật. Bệnh viện Việt Đức thì có thể thay khớp sau đó có thể điều trị kết hợp đông y và tây.

Bệnh lý viêm cột sống dính khớp, có một vài nghiên cứu cho là bệnh này có yếu tố di truyền, trường hợp của bạn hiện không rõ ràng. Với bạn có thể bị  dính cột sống, viêm dính khớp cùng chậu hoặc viêm dính khớp háng, tuy nhiên theo mô tả của bạn có vẻ bạn không bị các bệnh lý đó. 

Thứ 2 là bệnh lý đau khớp gối, tôi khuyên bạn nên đến khám cụ thể với các chuyên gia chuyên sâu về khớp gối mà tại BV Việt Đức rất nhiều chuyên gia như vậy, để loại trừ bệnh rách sụn chêm, đứt dây chằng, vỡ mảnh sụn hoặc kẹt sụn chêm, khi đi lại sẽ đau hoặc gây tràn dịch khớp gối tái phát.

Nếu bạn bị hội chứng ống cổ tay và phẫu thuật rồi, nếu bạn phẫu thuật sớm và chưa bị liệt quá lâu cơ chưa teo thì kết quả rất tốt. Nếu bạn nổi u cục ở mu tay cần nghĩ đến u nang bao dịch cổ tay, bệnh này khác với bệnh kia, thông thường do giãn hoặc rách bao khớp, gây thoát vị dịch khớp ở cổ tay, điều trị đơn giản nhất là băng chun, nếu không tái phát thì tốt, nếu không bác sĩ sẽ chỉ định chọc hút hoặc phẫu thuật để tránh bệnh tái phát.

Bác không nói rõ tình trạng dinh dưỡng của bác, bác có nằm trong tình trạng thừa cân béo phì không. Người thừa cân béo phì thường bị thoái hóa khớp, bởi trọng lượng gây quá tải cho xương khớp.

Bì lợn giàu collagen cũng được nhưng ăn quá nhiều không tốt. Trong bì, lượng cholesterol không phải là nhiều, nhưng ăn quá nhiều không tốt, chỉ nên ăn vừa phải thôi.

Collagen bản chất là protein. Chúng ta có thể ăn thực phẩm giàu protein tăng tổng hợp collagen. Ăn thực phẩm giàu vitamin C trong rau hoa quả có thể giúp tổng hợp collagen.

Tôi nghĩ rằng ăn bì, sụn để tăng collagen, chất nhờn thì cũng không khoa học lắm. 

Có  2 phần, phần thứ nhất là những bệnh lý khớp có biến chứng ở tim thì đúng là có và đây là bệnh lý khớp ở trẻ em, đây là một tình trạng viêm, biểu hiện viêm ở khớp, các kháng thể ở cơ thể cũng làm viêm luôn, chính điều này  gây ra bệnh khớp mà tổn thương ở tim. Hiện nay ở chương trình thấp tim Quốc gia được kiểm soát chặt chẽ. Tất cả trẻ em có biểu hiện khớp mà được chẩn đoán thấp tim thì đều được kiểm soát. Nếu người có tuổi có biến chứng ở tim thì thường rất ít và không rơi vào bệnh lý thấp tim mà là bệnh lý viêm khớp khác.

Mẹ bạn đang bị khớp vào buổi sáng, tất cả cái này là hội chứng của cứng khớp buổi sáng, thường gặp nhiều ở viêm khớp dạng thấp. Mẹ bạn có tuổi rồi nên cần phân biệt là viêm khớp dạng thấp hay là thoái hóa khớp hay kết hợp giữa viêm khớp dạng thấp và  thoái hóa khớp để các bác sĩ có phương pháp điều trị hiệu quả. Bạn nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung: Bệnh lý khớp và bệnh lý tim ở người có tuổi là khác hẳn nhau. Nhiều bệnh nhân đến điều trị bệnh lý về khớp thì phát hiện bệnh lý về tim mạch như cao huyết áp, Giai đoạn muộn thì có thể suy tim hoặc kèm theo bệnh lý mạch máu như xơ vữa động mạch hoặc  nguy cơ như tắc mạch vành hoặc trường hợp ít vận động hoặc nằm lâu một chỗ hình thành cục máu đông, nguy cơ huyết khối hoặc kèm theo bệnh lý cũ mà không phát hiện ra. Bạn nên đi khám về khớp để khám tổng thể để xem có bệnh lý kèm theo không.

Vợ bạn đã được phẫu thuật và về mặt  phẫu thuật đã không có sơ suất gì. Vợ bạn sau 3 tháng mà chân vẫn đau và tê các ngón chân. Sau phẫu thuật thì cơ thể cần thời gian để thích nghi và các chức năng thần kinh chi dưới cần thời gian để trở lại bình thường. Về y học cổ truyền có thể điều trị giúp phục hồi chức năng mang lại hiệu quả tốt. Đây là giai đoạn phục hồi nên bạn cần tin tưởng và nỗ lực của bản thân người bệnh cũng rất quan trọng.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh bổ sung:  Thông tin bạn cung cấp cũng chưa đầy đủ. VD như sau bị thoát vị đĩa đệm đến lúc phẫu thuật bao lâu vì cái đó sẽ ảnh hưởng kết quả sau này. Bạn không có thông tin vị trí nào vì ở BV Việt Đức cũng có khoa phẫu thuật cột sống  và có nhiều chuyên gia giỏi có nhiều đề tài nhà nước. Nếu từ khi bị đến lúc phẫu thuật lâu thì cũng cần một thời gian tương ứng để phục hồi như cũ. Nếu người bệnh mới bị thì sẽ khác, nếu bệnh nhân bị nhiều chỗ một lúc, VD khi đến phẫu thuật đốt sống 2 được mổ tốt rồi sau đó người bệnh lại bị đốt sống  thứ  4  lại đau thì tính chất lại khác. Và sau mổ thì mức độ tập luyện đã đủ chưa, hợp lý chưa.